Zo lang je kindje nog niet kan praten, is het soms lastig om ‘m te begrijpen. Wat bedoelt hij nou? Als je je kind babygebaren leert kun je al veel eerder met ‘m communiceren. Praktisch én gezellig!
“Het eerste gebaar dat mijn oudste zoon Bram deed was lampje,” vertelt Lonneke (36). “Al snel deed hij het gebaar altijd als hij een lampje zag, en dat was voor ons heel leuk. Omdat je dan weet waar hij mee bezig is. Hij zag overal lampjes die ik nog niet had gezien.”
Aangeleerde gebaren
Lonneke kocht vlak na de geboorte van Bram het boek ‘Babypraat, gebaren met je baby en dreumes’ van gezinspedagoog Eiskje Clason, die ook workshops babygebaren geeft. “Ik wilde mijn kind graag iets leren en ik vond het leuk om dit uit te proberen. In dat boek staan veel gebaren, je kiest er een paar uit om mee te beginnen. Steeds als je dat woord zegt, doe je het gebaar erbij. De gebaren zijn niet moeilijk om te doen en ze zijn ook gemakkelijk te onthouden. Voor dingen waar we geen gebaar voor hadden, verzonnen we zelf een gebaar.” “Babygebaren zijn aangeleerde gebaren die zorgen dat horende kinderen van zes maanden tot twee jaar kunnen vertellen wat ze willen,” licht Eiskje Clason toe. “Het gaat dus niet om de complete gebarentaal voor dove kinderen.”
Niet moeilijk
“Het gebaren met kinderen die nog niet kunnen praten is vooral heel gezellig,” zegt Clason. “Je krijgt als het ware eerder een kijkje in het hoofd van je baby of dreumes. Als je kind ongeveer een half jaar oud is, kan het natuurlijk nog niet praten, maar dankzij de aangeleerde gebaren kan hij je bijvoorbeeld wel vertellen dat hij wil eten. Tot ongeveer de tweede verjaardag kunnen babygebaren een aanvulling zijn op de taalontwikkeling. Sommige kinderen maken er nog langer gebruik van. Uiteindelijk zie je dat alle kinderen kiezen voor gesproken taal, maar tot die tijd zijn gebaren een fijne aanvulling.”
Clason benadrukt dat het gebruik van babygebaren met jonge kinderen niet moeilijk is. “Je hebt alleen je handen nodig en een beetje geduld. Je kiest twee of drie gebaren en doet die regelmatig voor. Je kiest bijvoorbeeld poes, en elke keer als de poes binnenkomt, zeg je én gebaar je poes. Verwacht niet te snel te veel, want hoe jonger je kind is, hoe langer het duurt voordat het zelf gebaren gaat gebruiken.”
Onderdeel van de communicatie
Liese (35) zag dat het consultatiebureau een workshop babygebaren organiseerde en was meteen enthousiast. “Door de workshop kreeg ik concrete handvatten: hou het simpel, sluit aan bij de beleving van je kind en hou vol. Mijn oudste zoon Merijn kon als eerste het gebaar voor ‘hoera’. Omdat hij als jonge baby al interesse had voor de klok en de lamp, zijn we daarmee verder gegaan. En we voegen er nu steeds wat gebaren aan toe totdat hij ze kan. Babygebaren zien we vooral als onderdeel van de totale communicatie, niet als vervanging. Wij vinden het allebei leuk. Merijn kan iets duidelijk maken. En wij kunnen aanmoedigen. Ik was laatst bij de huisarts en daar hing een grote klok en er waren veel lampen; een feest van herkenning!” Lonneke: “Onze kinderen gebaren ook graag: ‘nog een keer’. Dat is altijd als ze iets heel leuk vinden. Daar word je gewoon heel blij van.”
Begrijpen wat je kind wil
Lonneke: “Mijn jongste zoon Sep deed het gebaar ‘drinken’ als eerste, toen hij acht maanden was. We hoefden het maar een paar keer voor te doen. Toen hij zag dat hij daarmee kon krijgen wat hij wilde, gingen andere gebaren ook snel. Hij logeerde laatst bij mijn moeder, en die vond het ook geweldig, want die begreep meteen wat hij wilde. En ze kent niet eens de gebarentaal, maar de gebaren zijn zo logisch. Ik vind het een vondst: je geeft je kind de mogelijkheid om op jonge leeftijd al te communiceren. Ze leren om je iets duidelijk te maken, in plaats van dat ze gaan huilen of weglopen. Ze begrijpen veel meer dan dat ze kunnen zeggen. Dankzij de gebaren kunnen ze jou ook duidelijk maken wat ze bedoelen.” Liese: “Als Merijn iets niet uitgelegd krijgt, wordt hij narrig of dwars. Laatst wilde hij tandenpoetsen omdat hij de borstel zag. Maar ik was bezig om zijn pyjama aan te trekken en had dat niet meteen door. Pas toen hij de tandenborstel kreeg wilde hij meewerken om z’n pyjama aan te krijgen. We maken ook al een tijdje het gebaar voor tandenpoetsen, hopelijk neemt hij dat snel over.”
Wat vind jij van het aanleren van babygebaren?
Denise – heeft 79 verhalen geschreven.
42, journalist, doorbreekt in haar artikelen graag zo nu en dan een taboe over kinderwens, zwangerschap en ouderschap. Lees meer over haar werk op haar website.
